Twitter was de grote afwezige bij de bijeenkomst tussen aankomend president Donald Trump en de belangrijkste techleiders vorige week. Volgens team Trump is het bedrijf simpelweg te klein.
Gezien de waarde op de beurs van Twitter (13 miljard dollar) klopt dat ook. Amazon (363 miljard dollar) en Apple (618 miljard dollar) zijn vele malen groter. Toch is Twitter van onschatbare waarde, schrijft Quartz.
Trump toonde onlangs hoogstpersoonlijk aan hoe groot de invloed van Twitter kan zijn. Door één tweetje daalde de beurswaarde van Lockheed Martin binnen no time met miljarden dollars.
The F-35 program and cost is out of control. Billions of dollars can and will be saved on military (and other) purchases after January 20th.
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 12 december 2016
Maar de echte aantrekkingskracht van Twitter is dat het sociale netwerk een stem geeft aan mensen die anders genegeerd worden. In dat opzicht is Twitter volgens Quartz misschien eerder een publieke service dan een economische melkkoe.
Want hoe kunnen we de waarde bepalen van een platform "waarop kleine meisjes direct JK Rowling kunnen bereiken?" En wat moet "een instrument kosten waar zowel professionele als burgerjournalisten hun nieuws vandaan halen én plaatsen?"
Omdat Twitter nog steeds verlies maakt, is het kwetsbaar voor een overname. Dan zou de neutraliteit en de integriteit wel eens in het geding kunnen komen.
Om dat te voorkomen zijn er drie interessante mogelijkheden om Twitter in publieke handen te krijgen:
1. Coöperatie van aandeelhouders
Sinds de beursgang in 2013 kan iedereen aandelen Twitter kopen. Dus wat zou er gebeuren als gebruikers de handen ineenslaan en gezamenlijk aandelen inkopen? Dat zou een groot verschil kunnen maken bij de toekomstige richting van het bedrijf.
Er is al een campagne #wearetwitter op gang gekomen waarbij Twitter opgeroepen wordt om samen te werken met gebruikers om een manier te vinden waarop ze het kunnen kopen. Doel is Twitter in coöperatief eigendom te krijgen.
2. Donatie-model
De Wikimedia Foundation die Wikipedia runt, wordt gefinancierd vanuit een effectief donatiemodel waarin gebruikers gevraagd wordt om regelmatig geld te geven. Daar horen ook grotere giften bij, zoals de één miljoen dollar die Craigslist-oprichter Craig Newmark onlangs schonk. Twitter kan dat voorbeeld volgen, schrijft Quartz.
Directeur Katherine Maher van de Wikimedia Foundation zegt dat de donaties helpen het vertrouwen te winnen van de gebruikersgemeenschap en ook de geloofwaardigheid van informatie op het platform vergroot. “We hebben hele strikte richtlijnen en criteria waar artikelen aan moeten voldoen, maar gebruikers nemen een collectieve verantwoordelijkheid om te zorgen dat het allemaal werkt."
Alles wat Wikipedia doet, is erg transparant. Je kan de totstandkoming van elk stukje informatie terugzien door elke bewerking die ooit is gedaan te bekijken. Edward Snowden heeft er wel eens voor gepleit dat Twitter ook zoiets moet doen, waardoor mensen hun tweets kunnen bewerken maar wel duidelijk is hoe en wanneer dat is gebeurd.
Die transparantie vergroot ook het vertrouwen van gebruikers en kan mogelijk helpen de verspreiding van nepnieuws te voorkomen, zoals we hebben gezien bij Facebook.
3. Staatseigendom
Het lijkt misschien een gek idee om Twitter in handen van de overheid te drijven om de neutraliteit te waarborgen, zeker gezien de aankomende president. Maar de BBC in Engeland en onze eigen publieke omroep zijn goede voorbeelden dat publiek gefinancierde platforms toch weerstand kunnen bieden tegen overheidsbemoeienis en ook tot op zekere hoogte commercieel kunnen opereren.
Er zijn al politici die hebben gepleit voor alternatieve nationale platforms, zoals Labour-leider Jeremy Corbyn in Groot-Brittannië. Die schreef in zijn digitale democratisch manifest dat hij een platform wil waarop mensen en gemeenschappen in alle vrijheid over politieke onderwerpen kunnen praten.
Dat lijkt toch wel verdacht veel op wat Twitter nu al doet. Volgens Alice Bonasio van Quartz is het gezien het enorme publieke belang van Twitter in elk geval de moeite waard om alle genoemde mogelijkheden voor een gezonde en onafhankelijke toekomst voor het platform goed te onderzoeken.